Πάνε να ελέγξουν τους σπόρους από την ΕΕ

 

Κι όμως, κατάμεστη ήταν η αίθουσα του Δικηγορικού Συλλόγου Αθήνας την περασμένη Δευτέρα, με κύρια αφορμή τον νέο κανονισμό που επεξεργάζεται η Ε.Ε. για την κυκλοφορία των σπόρων.
Την πρωτοβουλία πήραν δύο οργανώσεις με μεγάλη συνεισφορά στη διαφύλαξη και ανταλλαγή παραδοσιακών σπόρων και ντόπιων ποικιλιών, το «Πελίτι» και ο «Αιγίλοπας». Στην αίθουσα, νέοι αλλά και μεγαλύτεροι – ένδειξη του ενδιαφέροντος για την ποιοτική γεωργία, τη διατροφική επάρκεια και ασφάλεια, ειδικά σε εποχή κρίσης κι ενώ όλο και περισσότεροι νέοι στρέφονται στο χωράφι.
Την έντονη ανησυχία του για τον υπό διαμόρφωση ευρωπαϊκό κανονισμό εξέφρασε ο κ. Κώστας Κουτής από τον «Αιγίλοπα», οργάνωση με έδρα τον Βόλο, η οποία πήρε το όνομά της από άγρια ποικιλία ελληνικού σίτου. «Το προτεινόμενο νομικό πλαίσιο θα λειτουργήσει υπέρ των σπόρων και των ποικιλιών που προστατεύονται από πνευματικά δικαιώματα, κυρίως δηλαδή αυτών που πωλούνται από μεγάλες εταιρείες. Θα οδηγήσει στην ελαχιστοποίηση του αριθμού των ποικιλιών που καλλιεργούνται, καταργώντας τα προαιώνια δικαιώματα των γεωργών και των καταναλωτών να αποφασίζουν για το τι θα καλλιεργήσουν και ποια θα είναι η διατροφή τους. Συνολικά ενισχύεται η επικυριαρχία των μεγάλων εταιρειών στη γεωργία», λέει στην «Κ» ο κ. Κουτής.
Σε πολλές καλλιέργειες στην Ελλάδα κυριαρχεί ακόμα ο ιδιοπαραγόμενος σπόρος, που βγαίνει από την ίδια την παραγωγή του αγρότη και τον οποίο διαφυλάσσει για την επόμενη χρονιά. «Υπολογίζουμε ότι το 80% - 90% του σπόρου σιτηρών, για παράδειγμα, που χρησιμοποιείται στην Ελλάδα, είναι ιδιοπαραγόμενος.
Στην Ευρώπη είναι 50%. Παρόμοια εικόνα υπάρχει και στην καλλιέργεια της πατάτας». Ο αγρότης μέχρι τώρα μπορεί να χρησιμοποιήσει τον σπόρο του, να τον ανταλλάξει ή και να τον πουλήσει σε σχετικά μικρές ποσότητες. Αυτό πάει να καταργηθεί, με τάση χρησιμοποίησης μόνο πατενταρισμένου σπόρου, αποκλείοντας στην ουσία τον μικρό αγρότη, που δυσκολεύεται να μπει σε αυτή τη διαδικασία.
Οι συνέπειες θα είναι μεγάλες. Κατ’ αρχάς, πρόκειται για βαρύ πλήγμα στη βιοποικιλότητα, όταν από χιλιάδες διαφορετικές ποικιλίες σπόρων σε όλη την Ελλάδα και την Ευρώπη θα οδηγηθούμε στην κυριαρχία συγκεκριμένων εμπορικών ειδών.
Ποικιλίες τοπικές, που έχουν αναπτυχθεί και εξελιχθεί μέσα στο πέρασμα των αιώνων, με το μεράκι και την τέχνη του γεωργού και την αλληλεπίδραση της φύσης και του κλίματος, θα εξαφανισθούν. Η απειλή μιας επιδημίας που μπορεί να καταστρέψει μαζικά την παραγωγή είναι υπαρκτή. Επίσης, θα υπάρχουν συνέπειες στην υγεία, καθώς οι βιομηχανοποιημένοι σπόροι οδηγούν κυρίως στο μοντέλο της εντατικής γεωργίας («εμπλουτισμένης» με χημικά και παρασιτοκτόνα), υπονομεύοντας τη δυνατότητα ανάπτυξης καλλιεργειών ήπιων, βιολογικών και ευρύτερα με οικολογική αντίληψη.
Ακόμα, θα υπάρχουν σοβαρές οικονομικές συνέπειες, καθώς η αγορά των σπόρων θα είναι ένα διαρκώς αυξανόμενο κόστος για τον αγρότη (άρα και για τον καταναλωτή). «Ο αγρότης θα χάσει ολότελα την αυτονομία του», τονίζει ο κ. Κουτής. Οπως εξηγεί μάλιστα, οι τρόποι για να υποχρεωθούν οι αγρότες να αγοράσουν πατενταρισμένο σπόρο είναι πολλοί. «Σήμερα αυτό περνά ήδη μέσω των επιδοτήσεων, καθώς συχνά ο γεωργός δεν μπορεί να πάρει ενίσχυση εάν δεν έχει βάλει σπόρο αγοραστό».
Οι οργανώσεις που δραστηριοποιούνται με τη συλλογή, διατήρηση και διάδοση των ντόπιων ποικιλιών αναπτύσσονται. Ηδη το «Πελίτι», που ξεκίνησε το 1995 με έδρα το Μεσοχώρι Παρανεστίου στη Δράμα, έχει αποκτήσει άλλες 11 τοπικές ομάδες, από την Κομοτηνή μέχρι το Ηράκλειο Κρήτης.
Ο «Αιγίλοπας» (ιδρύθηκε το 2003) έχει δώσει σπόρους σε εκατοντάδες αγρότες, ενώ διατηρεί στη συλλογή του πάνω από 300 δείγματα σιτηρών, καθώς και δείγματα από κηπευτικά, δενδρώδη κ.λπ. «Υπάρχουν πολλές ανάλογες πρωτοβουλίες σε όλη την Ελλάδα. Αυτό που ζητούμε είναι το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης να προχωρήσει σε πραγματική διαβούλευση για το νέο νομικό πλαίσιο», τονίζει ο κ. Κουτής.
Τμήμα ειδήσεων defencenet.gr

ΔΙΚΚΟΚΟ ΣΙΤΑΡΙ ΣΤΙΣ ΑΥΛΕΣ

Από δεξιά δίκκοκο σιτάρι

ΑΛΗΘΙΝΑ ΣΕΝΑΡΙΑ-ΖΕΑ

ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ / Έρευνα

Η Ελλάδα της κρίσης, τα 100χρονα από την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης αλλά και απίστευτα σενάρια που γράφει η ίδια η ζωή, είναι το τρίπτυχο της φετινής θεματολογίας στην επιτυχημένη εκπομπή της ΕΤ 3. Εκπομπές με πρωταγωνιστές ανθρώπους της διπλανής πόρτας, οι ιστορίες των οποίων αποδεικνύουν τη δύναμη της θέλησης, της αλληλεγγύης, της αξιοπρέπειας και της δημιουργικότητας. Ανάμεσα σ’ αυτές, νέα εξαιρετικά ενδιαφέροντα αφιερώματα και ιστορικά ντοκουμέντα με αφορμή την επέτειο των εκατό χρόνων από την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης. Και τέλος, μια σειρά εκπομπών που καταγράφουν την πραγματικότητα στην Ελλάδα της κρίσης, προτείνοντας έξυπνες και πρωτοποριακές λύσεις σε προβλήματα της καθημερινότητας, τα οποία έχουν αναπόφευκτα οξυνθεί. Αυτός είναι ο ‘καμβάς’ στον οποίο κινήθηκαν πέρυσι και έτσι θα συνεχίσουν και στη φετινή τηλεοπτική περίοδο τα ‘Αληθινά Σενάρια’ της ΕΤ 3. Με υψηλά νούμερα τηλεθέασης όλα αυτά τα χρόνια, έχουν κατορθώσει να κερδίσουν την προτίμηση των τηλεθεατών, αποδεικνύοντας ότι το ποιοτικό τηλεοπτικό προϊόν μπορεί να είναι και ανταγωνιστικό. Κοινός παρονομαστής και στόχος σε όλα τα θέματα που ερευνά η εκπομπή είναι η προσπάθεια να αναδειχθούν οι αξίες, τα θετικά στοιχεία και οι συμπεριφορές που αποτελούν παράδειγμα προς μίμηση σε ατομικό και κοινωνικό επίπεδο, σε μία εποχή που στέκεται στη μιζέρια και δίνει την αίσθηση του αδιεξόδου. Δείτε σήμερα: "Αποδοτικές καλλιέργειες" Στην Ελλάδα της κρίσης η γεωργία βρίσκει τη χαμένη της αξία, καθώς ο αγροτικός τομέας είναι ο μόνος που εμφανίζει αύξηση της απασχόλησης. Με την ανεργία να σκαρφαλώνει σε πρωτοφανή επίπεδα, η γεωργία γίνεται πλέον πολύ ελκυστική και οι νέες καλλιέργειες βοηθούν στην αγροτική αναγέννηση. Σύμφωνα με πρόσφατες μελέτες, περίπου 1,5 εκατομμύριο Έλληνες σκέφτονται να εγκαταλείψουν τις μεγαλουπόλεις και να επιστρέψουν στα χωριά τους, για να αξιοποιήσουν ξεχασμένα περιουσιακά στοιχεία. Ο Νίκος Ασλανίδης ταξιδεύει στην ελληνική περιφέρεια και συναντά γεωπόνους και καλλιεργητές που προτείνουν αποδοτικές λύσεις για όσους αποφασίζουν να γυρίσουν στα πάτρια εδάφη και να ασχοληθούν με την αγροτική παραγωγή. Τα οπωροφόρα δέντρα είναι μία από τις καλλιέργειες που πράγματι «αποδίδουν καρπούς», ενώ άλλοι παραγωγοί προτιμούν τα δημητριακά, όπως η ζέα, η οποία θεωρείται το αρχαιότερο δημητριακό και έχει ιδιαίτερη θρεπτική αξία. Βοηθάει επίσης το ανοσοποιητικό σύστημα και καταστέλλει τα καρκινικά κύτταρα. Δυστυχώς, η ζέα εξαφανίστηκε μυστηριωδώς από τη διατροφή μας. Άλλη μία συμφέρουσα ενασχόληση που μπορεί να προσφέρει ένα καλό εισόδημα στις αγροτικές οικογένειες, είναι η καλλιέργεια μανιταριών. Στην Ελλάδα καταναλώνουμε κάθε χρόνο περίπου 25.000 τόνους μανιτάρια, από τα οποία μόνο οι 3.000 τόνοι παράγονται στη χώρα μας. Τέλος, κάποιοι ανακάλυψαν πρόσφατα και την παουλόβνια, που αναπτύσσεται ταχύτατα με ελάχιστη φροντίδα και γι’ αυτό θεωρείται το δέντρο του μέλλοντος. Σε αυτήν την καλλιέργεια, έχει υπολογιστεί ότι 10 στρέμματα σε 20 χρόνια μπορούν να αποδώσουν κέρδη έως και 100.000 ευρώ. Σκηνοθέτης: Κωστής Κουμαρίδης Επιμέλεια: Νίκος Ασλανίδης Δημοσιογραφική υποστήριξη: Πέννυ Τομπρή Διεύθυνση Φωτογραφίας: Χρήστος Καπρινιώτης Μοντάζ: Παναγιώτης Σκούρτης Διεύθυνση Παραγωγής: Μπέτυ Πόδα Παρουσιαστής: Νίκος Ασλανίδης

Επισημάνσεις για τα αγροτικά προϊόντα και την εμπορία τους

 

Επισημάνσεις για τα αγροτικά προϊόντα και την εμπορία τους[1]

Οι προοπτικές για τις αγροτικές αγορές της Ε.Ε. για την περίοδο  2012/2013

Αγροτική παραγωγή

Σιτηρά

Η παγκόσμια παραγωγή σιτηρών την περίοδο 2012/13 εκτιμάται στους 1.761 εκ τόνους, καταγράφοντας ελάχιστο 5ετίας. Ειδικότερα, η παγκόσμια παραγωγή σίτου ανέρχεται στους 655 εκ τόνους, μία από τις χαμηλότερες κατά την τελευταία 5ετία, σε αντίθεση με την εξαιρετική παραγωγή αραβοσίτου που ανέρχεται στους 830 εκ τόνους. Εν τούτοις, και στις δύο περιπτώσεις τα αποθέματα τέλους  του εμπορικού έτους 2012/13 προβλέπονται εξαιρετικά μειωμένα .

Σύμφωνα με εκτιμήσεις των Copa-Cogeca, η Κοινοτική παραγωγή σιτηρών ανέρχεται στους 284 εκ τόνους, στους οποίους περιλαμβάνονται 124 εκ τόνοι μαλακού σίτου, 55 εκ τόνοι κριθαριού και 61 εκ τόνοι αραβοσίτου. Κατά το Δεκέμβριο 2012, οι εξαγωγές σίτου υπερέβησαν τον μέσο όρο 5ετίας, φθάνοντας τους 9 εκ τόνους, ενώ οι εισαγωγές αραβοσίτου ανήλθαν ήδη στους 4 εκ τόνους (20 και πλέον εβδομάδες γρηγορότερα από το σύνηθες).

Ενθαρρυντικές είναι οι πρώτες προβλέψεις για τη συγκομιδή του 2013. Οι καλές τιμές της αγοράς οδήγησαν σε άνοδο τις σπορές σιτηρών και οι σπορές μαλακού σίτου υπερέβησαν τα 230 εκ στρέμματα. Παρ’ όλα αυτά, σε πολλά Κ-Μ  κατά το 2013 δεν προβλέπεται υψηλότερη   παραγωγή,  καθώς οι αποδόσεις θα είναι μειωμένες εξ αιτίας πολλών προβλημάτων από παράσιτα. Στις Σκανδιναβικές χώρες, οι καιρικές συνθήκες δεν επέτρεψαν να γίνουν χειμερινές σπορές.

Διάγραμμα 1-Εξέλιξη παραγωγής (τόνοι, αριστερά) και αποδόσεων σιτηρών (τόνοι/ha, δεξιά), πλην ρυζιού, στην ΕΕ27

Πηγή: Copa – Cogeca

Διάγραμμα 2-Εξέλιξη μέσης τιμής κοινού Κοινοτικού σίτου αρτοποιίας (€/τον)

Πηγή: Agriview

Διάγραμμα 3-Εξέλιξη μέσης τιμής ζωοτροφικού, Κοινοτικού αραβοσίτου (€/τον)

Πηγή: Agriview

Διάγραμμα 4-Εξέλιξη μέσης τιμής ζωοτροφικού, Κοινοτικού κριθαριού (€/τον)

Πηγή: Agriview

Ελαιούχες και πρωτεϊνούχες καλλιέργειες

Κατά την τρέχουσα εμπορική περίοδο (2012-2013), η αγορά θα είναι σε αναμονή μέχρι το θερισμό στη Νότια Αμερική. Η συγκομιδή της σόγιας στη Βραζιλία προβλέπεται στους 78 εκ τόνους ενώ η παγκόσμια παραγωγή εκτιμάται στους 264 εκ τόνους. Η παγκόσμια παραγωγή ελαιοκράμβης εκτιμάται στους 58 εκ τόνους με μειωμένη τη συμβολή της Αυστραλίας (στους 2,7 εκ τόνους).

Στην ΕΕ η συνολική παραγωγή ελαιούχων ανήλθε στους 27,9 εκ τόνους εκ των οποίων 19,2 εκ τόνοι ήταν η παραγωγή ελαιοκράμβης. Σύμφωνα με τις προβλέψεις Δεκεμβρίου των Copa-Cogeca , οι νέες σπορές ελαιοκράμβης εκτιμώνται στα 68 εκ στρέμματα ενώ στη Γερμανία καταγράφεται αύξηση εκτάσεων κατά 9%.Εν τούτοις  η ανάπτυξη των καλλιεργειών περιορίζεται από πολλές αιτίες (όψιμες σπορές, καιρικές συνθήκες, ζημίες από παράσιτα). Το ύψος της παραγωγής θα εξαρτηθεί και από τις εαρινές σπορές.

Διάγραμμα 5-Εξέλιξη παραγωγής (τόνοι, αριστερά) και αποδόσεων ελαιούχων καλλιεργειών (τόνοι/ha, δεξιά) στην ΕΕ27

Πηγή: Copa – Cogeca

Ρύζι - Ευρωπαϊκή αγορά

Κατά το 2011 οι σπορές ρυζιού ανήλθαν στα 4,77 εκ στρέμματα και η παραγωγή στους 1,71 εκ τόνους ισοδύναμου λευκασμένου ρυζιού -έναντι 1,8 εκ τόνων της εξαιρετικής χρονιάς 2009- λόγω των χαμηλότερων αποδόσεων και των ελαφρά μειωμένων εκτάσεων, ενώ τα αποθέματα τέλους διατηρήθηκαν σε ικανοποιητικά επίπεδα.

Για την εμπορική περίοδο 2012/13 εκτιμάται μείωση των εκτάσεων στην Ιταλία  (-4 %), Ισπανία  (-8%), Πορτογαλία (-10%), ενώ η παραγωγή υπολογίζεται στους 1,652 εκ τόνους ισοδύναμου λευκασμένου ρυζιού .

Οι τιμές για το ρύζι  Japonica  κυμαίνονται περίπου στα 300€/τόνο και για το Indica στα 280€ /τόνο ενώ το κόστος παραγωγής ακολουθεί ανοδική πορεία.

Οι εισαγωγές ρυζιού  κατά την εμπορική περίοδο 2011/12 περιορίσθηκαν στους 862 χιλ τόνους ισοδύναμου λευκασμένου ρυζιού, μειωμένες κατά 11% σε σύγκριση με την προηγούμενη και περιλαμβάνουν κυρίως αποφλοιωμένο (52%) και λευκασμένο ρύζι (46%) με κύριες χώρες προέλευσης την Ινδία (31%), Ταϋλάνδη (22%), Καμπότζη (11%) και Πακιστάν (10%). Για την εμπορική περίοδο 2012/13  προβλέπεται αύξηση των εισαγωγών στους 900 χιλ τόνους.

Οι εξαγωγές ρυζιού  εμπορικής περιόδου 2011/12 περιορίσθηκαν κατά 20% στους 168 χιλ τόνους σε σύγκριση με την προηγούμενη ενώ για το  εμπορικό έτος 2012/13 προβλέπεται περαιτέρω μείωση στους 130 χιλ τόνους.

Καπνός

Το 2011 η συνολική παραγωγή καπνού των χωρών της Ε.Ε. ήταν 214.000 τον. Κύριες παραγωγικές χώρες ήταν η Ιταλία (παράγοντας  το 34% της συνολικής παραγωγής) ακολουθούμενη από την Βουλγαρία (με 14%), την Ισπανία (με 14%), την Πολωνία (με 14%), και την Ελλάδα (με 11%).

Η συνολική καλλιεργούμενη έκταση με καπνό στην Ε.Ε. το 2011 ανέρχονταν στα 965.000 στρ. μειωμένη κατά 13% σε σχέση με αυτή του 2010. Αξιοσημείωτη μείωση των εκτάσεων καλλιέργειας καπνού παρατηρήθηκε στην Ιταλία (-18%), την Γαλλία (-15%) και την Πολωνία (-12%). 

Για το 2012 προβλέπεται περαιτέρω μείωση των εκτάσεων κατά 12% σε σχέση με το 2011 οι οποίες δεν θα ξεπεράσουν τα 850.000 στρ. Ειδικότερα το 2012 στην Ιταλία οι καλλιεργούμενες εκτάσεις καπνού μειώθηκαν κατά 24% σε σχέση με το 2011           (-80.000 στρ.) και κυρίως μειώθηκαν οι εκτάσεις καλλιέργειας καπνού Virginia. Επίσης στην Ισπανία παρατηρήθηκε μείωση των εκτάσεων (-5%) αλλά ταυτόχρονα αύξηση της παραγωγής (+12%). Στη Γαλλία και στην Πολωνία οι καλλιεργούμενες εκτάσεις παρέμειναν σταθερές. Η συνολική παραγωγή καπνού στην Ε.Ε.  για το 2012 υπολογίζεται γύρω στους 200.000 τον. παρουσιάζοντας μία μείωση της τάξεως του -7% σε σχέση με αυτή του 2011.

Τα αποθέματα το 2011 ήταν 60.412 τον. Η μέση τιμή των καπνών Virginia το 2011 ήταν  2,102 €/κιλό, των Burley 1,802 €/κιλό  και των Kentucky 3,895 €/κιλό. Για το 2012 η μέση τιμή για τα Virginia στην Γαλλία ήταν 2,5 €/κιλό, στην Ελλάδα 2,10 €/κιλό και στην Πολωνία 1,75 €/κιλό. Ενώ η μέση τιμή για τα Burley το 2012 ήταν 2,80 €/κιλό στο Βέλγιο, 2,70 €/κιλό στη Γαλλία και 1,50 €/κιλό στην Πολωνία.

Καλλιεργούμενες εκτάσεις καπνού στην Ε.Ε. (σε Εκτάρια)

Πηγή: Copa – Cogeca

Παραγωγή καπνού στην Ε.Ε. (σε Τον.)

Πηγή: Copa – Cogeca

Ελαιόλαδο

Την περίοδο 2011/12 η παραγωγή ελαιολάδου στην Ε.Ε. έφθασε τα 2,5 εκ. τον. παρουσιάζοντας αύξηση σε σχέση με αυτή της περιόδου 2010/11 (που ήταν 2,2 εκ. τον.)  φθάνοντας στα επίπεδα παραγωγής των περιόδων 2001/02 και 2003/04 περίοδοι μέγιστης παραγωγής.

Για την περίοδο 2012/13 προβλέπεται μειωμένη παραγωγή κατά -32% σε σχέση με την αμέσως προηγούμενη περίοδο 2011/12 και δεν αναμένεται να ξεπεράσει τους  1,7 εκ. τον. Αυτό οφείλεται κυρίως στην ξηρασία και στο παγετό που παρουσιάσθηκε σε πολλές περιοχές ελαιοκαλλιέργειας. Παρόλα αυτά δεν θα παρουσιασθεί πρόβλημα στην ικανοποίηση της ζήτησης λόγω των αποθεμάτων της προηγούμενης περιόδου τα οποία υπολογίζονται στους 1,05 εκ. τον. Σύμφωνα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής η κατανάλωση την περίοδο 2012/13 αναμένεται να παρουσιάσει ελαφρά μείωση φθάνοντας τους 1,85 εκ. τον. σε σχέση με αυτή της περιόδου 2011/12 που ήταν 1,98 εκ. τον.

Οι εξαγωγές ελαιολάδου από την Ε.Ε. προς τρίτες χώρες παρουσιάζουν αυξητικές τάσεις φθάνοντας το 2011/12 τους 500.000 τον. ενώ οι εισαγωγές από τρίτες χώρες παραμένουν σταθερές και κυμαίνονται γύρω στους 100.000 τον.

   Προβλέψεις για την περίοδο 2012/13 (σε Τον.)

	Πορτογαλία	Ισπανία	Γαλλία	Ελλάδα	Ιταλία
Παραγωγή	68.583	775.000	4.000	350.000	490.000
Εισαγωγές		70.000	102.000	4.000	575.000
Κατανάλωση		580.000		210.000	750.000
Εξαγωγές		880.000	200	110.000	420.000
Αποθέματα		75.800	25	120.000	71.000

   Πηγή: Copa – Cogeca

Μετά την εφαρμογή της ιδιωτικής αποθεματοποίησης κατά τον Ιούνιο/Ιούλιο του 2012 (για δεύτερη συνεχόμενη ελαιοκομική περίοδο) οι τιμές του ελαιολάδου άρχισαν να παρουσιάζουν σταδιακή άνοδο κατά το τέλος του καλοκαιριού ειδικά στην Ιταλία και Ισπανία. Για το εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο  στην Ιταλία η τιμή τον Οκτώβριο του 2012 ήταν 2,8 €/κιλό τιμή υψηλότερη από αυτή του Ιουνίου του 2012 αν και ελαφρώς χαμηλότερη από αυτή του αντίστοιχου Οκτωβρίου του 2011. Στην Ισπανία για το εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο τον Οκτώβριο του 2012 η τιμή ήταν γύρω στα 2,5 €/κιλό παρουσιάζοντας αύξηση κατά 25% σε σχέση με τον Οκτώβριο του 2011. Παρόμοιες αυξητικές τάσεις παρουσίασαν και οι τιμές για το παρθένο ελαιόλαδο αλλά και για το λαμπάντε τον Οκτώβριο του 2012 σε σχέση με τον Οκτώβριο του 2011 τόσο στην Ισπανία όσο και στην Ιταλία.

Μέση τιμή παραγωγού στην Ε.Ε. για το Χ-Παρθένο Ελαιόλαδο (σε €/τον.)

Πηγή: Agriview

Κρασί
Η φετινή συγκομιδή στην ΕΕ-27 αναμένεται να ανέλθει σε 142 εκατομμύρια εκατόλιτρα, δηλαδή μειωμένη κατά  11,6% σε σχέση με το προηγούμενο έτος.

Σε ορισμένες χώρες (π.χ. Ιταλία, Γαλλία), δεν έχει παρατηρηθεί τόσο χαμηλή συγκομιδή τα τελευταία 40-50 χρόνια. Η απότομη πτώση αφορά σχεδόν όλες τις οινοπαραγωγικές χώρες με ελάχιστες εξαιρέσεις. Στις τρεις μεγαλύτερες οινοπαραγωγικές χώρες (Γαλλία, Ιταλία και Ισπανία), η πτώση είναι δραματική τόσο σε σχετικούς όσο και σε απόλυτους όρους. Η μείωση έχει επηρεάσει όλες τις κατηγορίες οίνων (ΠΟΠ, ΠΓΕ και τα κοινά κρασιά). Αυτή η ποσοτική μείωση είναι προσωρινή και οφείλεται κύρια στις κακές καιρικές συνθήκες: η ξηρασία μείωσε συγκομιδές στις νότιες χώρες, ενώ το κρύο και η υγρασία σε άλλες χώρες δημιούργησαν προβλήματα με παράσιτα των φυτών.

Σαν αποτέλεσμα των χαμηλότερων  αποδόσεων του σταφυλιού, η συνολική ποιότητα του κρασιού στην Ε.Ε. κατά το 2012 αναμένεται να είναι πολύ καλή.
Η Παραγωγή κρασιού, επίσης, αναμένεται να μειωθεί σε όλο τον κόσμο. Παρά το γεγονός ότι στις Ηνωμένες Πολιτείες η συγκομιδή αναμένεται να αυξηθεί και να φτάσει τα  19 εκατομμύρια εκατόλιτρα (+1,6%), χάρη σε καλά αποτελέσματα στην Καλιφόρνια (+9%) και στη Χιλή, της οποίας η  παραγωγή θα αυξηθεί σε επίπεδα ρεκόρ της τάξης των 10,9 εκατομμυρίων εκατόλιτρα, υπάρχει πρόβλεψη για δραστική μείωση στην Αργεντινή, με παραγωγή μόλις 11,4 εκατομμύρια εκατόλιτρα, και στην Αυστραλία (-11% σε μια παραγωγή της τάξης των 10 εκατ. εκατόλιτρων). Τα αποτελέσματα στη Νότια Αφρική είναι ουσιαστικά σταθερά με παραγωγή ανερχόμενη στα 10 εκατ. εκατόλιτρα (+4%) ενώ η τάση των τιμών θα πρέπει να είναι ανοδική.

Η μικρή παγκόσμια συγκομιδή δημιουργεί ένταση στις αγορές και οι τιμές κατά την έναρξη της περιόδου εμπορίας, θα πρέπει να είναι ανοδικές. Οι παραγωγοί ανησυχούν ότι οι αυξήσεις των τιμών δεν θα μεταφερθούν στους αγρότες

Πίνακας 2

Οι εκτιμήσεις  παραγωγής κρασιού 2012/2013 (1000 εκατόλιτρα)		Διαφορά σε σχέση με την προηγούμενη περίοδο εμπορίας (%)
Βουλγαρία	923		-15.9%
Τσεχία	470		-29.9%
Γερμανία	9,000		-2.8%
Ελλάδα	3,250		32.7%
Ισπανία	33,000		-12.0%
Γαλλία	40,610		-19.1%
Ιταλία	39,500		-7.1%
Κύπρος*	100		17.6%
Λουξεμβούργο	105		-22.2%
Ουγγαρία	1,900		-30.9%
Μάλτα	34		142.9%
Αυστρία	2,149		-23.6%
Πορτογαλία	5,857		4.5%
Ρουμανία	4,059		-3.7%
Σλοβενία	569		-35.3%
Σλοβακία	324		-5.0%
Ευρωπαϊκή Ένωση-27**	141,897		-11.6%

Πηγή: Copa – Cogeca

΄Ανθη και φυτά

Υπάρχει μια γενική παραδοχή σε όλο τον κλάδο ότι το 2012 ήταν πολύ δύσκολο για τον τομέα της ανθοκομίας, λόγω της πτώσης της κατανάλωσης στην ΕΕ εξαιτίας της οικονομικής κρίσης και ορισμένων δυσμενών καιρικών συνθηκών. Οι κυριότερες εξαιρέσεις ήταν οι Κάτω Χώρες και η Γερμανία, δύο από τις πέντε κορυφαίες παραγωγούς σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Ο όγκος της παραγωγής μειώθηκε στην Ισπανία (η οποία αντιπροσωπεύει περίπου το 11% της παραγωγής της ΕΕ), την Ιταλία, την Εσθονία και τη Γαλλία (12% της παραγωγής της ΕΕ). Στη Γαλλία, λόγω των κακών καιρικών συνθηκών σχεδόν το 20%  της παραγωγής επλήγη από παγετό, ενώ στην Ισπανία υπήρξε μια τεράστια αύξηση του ΦΠΑ που εφαρμόζεται στον τομέα, η οποία είχε αρνητικό αντίκτυπο στην αγοραστική δύναμη και οδήγησε σε σημαντικές περικοπές θέσεων εργασίας. Στην πραγματικότητα, τα υψηλά ποσοστά ΦΠΑ δημιουργούν πολλά προβλήματα σε όλη την Ευρώπη.

Στην Ουγγαρία, η οποία έχει τον υψηλότερο συντελεστή ΦΠΑ στην Ευρώπη παρατηρήθηκε μια αύξηση στη μαύρη αγορά για τα λουλούδια, ενώ οι καταναλωτές στην Πορτογαλία και την Ιταλία χάνουν την αγοραστική τους δύναμη.
Στη Γερμανία και τις Κάτω Χώρες, η ανθοκομική αγορά είναι σε καλή κατάσταση, ενώ οι τιμές και η κατανάλωση είναι σταθερές, αν δεν αυξάνονται ελαφρά. Κατά τους πρώτους 8 μήνες του έτους, στη Γερμανία σημειώθηκε αύξηση 9% στην παραγωγή ανθέων και κατά 3% για τα φυτά σε γλάστρα. Όσον αφορά την Ολλανδία (με διαφορά ο μεγαλύτερος παραγωγός της ΕΕ με 32,8% της παραγωγής), ο κύκλος εργασιών κατά τους πρώτους 10 μήνες ήταν 4,6 δισ. ευρώ, εμφανίζοντας μια συνολική αύξηση της τάξης του 5%. Η παραγωγή των κομμένων λουλουδιών και των φυτών σε γλάστρες αυξήθηκε κατά 6% και 3% αντίστοιχα. Οι ολλανδικές εξαγωγές ανθέων αυξήθηκαν κατά 122% στη Σουηδία, 35% στη Ρωσία, 12% στο Ηνωμένο Βασίλειο και κατά 8% στη Γερμανία ενώ μειώθηκαν κατά 4% προς τη Γαλλία και 10% προς την Ιταλία. Όσον αφορά τις εξαγωγές φυτών σε γλάστρα από την Ολλανδία, αυτές αυξήθηκαν κατά 18% στη Σουηδία, 3% στη Γερμανία, το 2% στην Ιταλία και το 1% στο Βέλγιο.

Ζωική παραγωγή

Χοίρειο κρέας

Ο συνολικός αριθμός σφαγμένων ζώων  αναμένεται να μειωθεί κατά 0,4% το 2012 σε σύγκριση με το 2011. Ο αριθμός των χοιρομητέρων σημείωσε  τη μεγαλύτερη μείωση (-3,7%), ως αποτέλεσμα της επίδρασης της οδηγίας για την εφαρμογή του ομαδικού σταβλισμού των χοιρομητέρων και των απαιτούμενων από την πλευρά των παραγωγών προσαρμογών  προς  συμμόρφωση.

H κατανάλωση   χοίρειου κρέατος (κιλά/ άτομο) αναμένεται να αυξηθεί κατά 0,4%. Η μέση τιμή  σφαγίου στην ΕΕ έχει αυξηθεί σταθερά από τον Ιανουάριο, φθάνοντας τιμές που δεν έχουν σημειωθεί κατά τη διάρκεια των τριών τελευταίων ετών. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται σαφώς στη χαμηλότερη παραγωγή χοίρειου κρέατος σε ολόκληρη την ΕΕ και την αύξηση του κόστους παραγωγής.

Οι συνολικές εξαγωγές της ΕΕ αναμένεται να μειωθούν κατά 8%. Κατά το πρώτο εξάμηνο του 2012, οι μεγαλύτερες αγορές για τις εξαγωγές της ΕΕ ήταν η Ρωσία με 515.000 τόνους (8% πτώση), η Κίνα με 358.000 τόνους (62% πτώση) και το Χονγκ Κονγκ με 253.000 τόνους (25% πτώση). Οι εξαγωγές ζώντων ζώων μειώθηκαν κατά 24,5%  αντικατοπτρίζοντας τα προβλήματα που οι εξαγωγείς της ΕΕ αντιμετωπίζουν με τη Ρωσία.

Παραγωγή χοίρειου κρέατος στην ΕΕ-27,σε 1.000 κεφάλια

Πηγή: Επιτροπή- Ομάδα Εργασίας προβλέψεων  για το χοίρειο κρέας, Οκτ 2012

Μέση τιμή χοιριδίων, € /κεφαλή

Πηγή: Agriview

Αυγά και πουλερικά

Η  εβδομαδιαία  μέση τιμή   κρέατος κοτόπουλου στην Ε.Ε. είναι σήμερα  υψηλή και θα εξακολουθεί να αυξάνεται (περίπου 200 € /100 kg) αποδιδόμενη ενδεχομένως στην αύξηση του κόστους παραγωγής. Η παραγωγή κρέατος κοτόπουλου  αναμένεται να αυξηθεί ελαφρά κατά 1,2% το 2012.

 Η κατανάλωση στην ΕΕ αναμένεται να μειωθεί κατά 0,4% το 2012,  ενώ θα είναι ενδιαφέρουσα η εξέλιξη της  κατανάλωσης το 2013, εάν η τιμή του κρέατος πουλερικών συνεχίζει να αυξάνει.

Οι εισαγωγές κρέατος πουλερικών από τρίτες χώρες, κατά το πρώτο εξάμηνο του 2012, μειώθηκαν κατά 2,2% σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του προηγούμενου έτους. Η Βραζιλία και η Ταϊλάνδη ήταν οι μεγαλύτεροι εξαγωγείς  κρέατος πουλερικών στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Ο αριθμός των ορνίθων ωοπαραγωγής   αναμένεται να μειωθεί κατά 5% το 2012, αλλά ο αριθμός των νεοσσών   αναμένεται να αυξηθεί κατά 4%, γεγονός που υποδηλώνει ότι μετά τις πρώτες επιδράσεις της οδηγίας για τις όρνιθες ωοπαραγωγής, ο συνολικός αριθμός τους  θα αυξηθεί το 2013 σε ένα επίπεδο που δεν απέχει πολύ από εκείνο που σημειώθηκε πριν από την εφαρμογή της οδηγίας. Παρ 'όλα αυτά, είναι σαφές ότι η πλήρης ανάκαμψη μπορεί να απαιτήσει περισσότερο χρόνο.

Μετά από μια απότομη αύξηση κατά το πρώτο τρίμηνο του 2012, η τιμή των αυγών μειώθηκε κατά το δεύτερο τρίμηνο. Παρ 'όλα αυτά, εξακολουθεί να είναι σε πολύ υψηλό επίπεδο σε σύγκριση  με τις καταγραφείσες τα τελευταία 5 χρόνια. Η κατανάλωση αναμένεται μειωμένη κατά 2,3% το 2012. Επίσης  αναμένεται  αύξηση της παραγωγής αυγών το 2013 κατά 1,4%. Όσον αφορά τις εισαγωγές των αυγών και των προϊόντων αυγών, προβλέπεται αύξηση της τάξης του 84,7%. Οι εξαγωγές αυγών και προϊόντων αυγών μειώθηκαν κατά 30,7%, μετά  τη θετική τάση των τελευταίων ετών.

Παραγωγή κρέατος  πουλερικών και αυγών στην ΕΕ, 1.000 τόνοι

Πηγή: Ομάδα Εργασίας Προβλέψεων  της Επιτροπής  για  τα αυγά και το κρέατος πουλερικών, Οκτώβριος 2012

Μέση τιμή κρέατος κοτόπουλου, € / 100 kg βάρους σφαγίου

   Πηγή: Agriview

Πρόβειο κρέας

Το 2012, οι τιμές των ελαφρών  (μικρών) αρνιών  ήταν σε πτωτική τάση κατά το πρώτο εξάμηνο του έτους και  άρχισαν να αυξάνονται και πάλι κατά το δεύτερο εξάμηνο, όπως και τα προηγούμενα χρόνια. Το χαμηλότερο επίπεδο που επιτεύχθηκε το 2012 ήταν 551,68 € / 100 kg κατά την τρίτη εβδομάδα του Ιουνίου. Κατά τη διάρκεια της τρίτης εβδομάδας του Νοεμβρίου 2012, η τιμή των ελαφρών αρνιών έφθασε τα 638,20 € / 100 kg. Είναι βέβαιο ότι οι υψηλές τιμές του 2009 θα είναι δύσκολο να επιτευχθούν.

Η παραγωγή πρόβειου κρέατος μειώθηκε ελαφρά κατά 2,7 % σε αριθμό ζώων και κατά (1,1% σε τόνους) αλλά σε ορισμένες χώρες διαπιστώνεται μια τάση για παραγωγή μεγαλύτερων αρνιών. Ένας λόγος για τη μείωση της παραγωγής πρόβειου κρέατος, ως επί το πλείστον  στη Ρουμανία και τη Βουλγαρία, ήταν το γεγονός μεταξύ άλλων ότι έχουν αυξηθεί οι εξαγωγές ζώντων ζώων από τις χώρες αυτές προς την Τουρκία. Το Ηνωμένο Βασίλειο και η Ισπανία εξακολουθούν να αντιπροσωπεύουν περίπου το 50% του συνόλου των σφαγίων της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Οι εισαγωγές  αιγοπρόβειου κρέατος την περίοδο από  Ιανουάριο έως και Ιούλιο του 2012,  μειώθηκαν  σε σύγκριση με το αντίστοιχο χρονικό διάστημα του 2011, μεταξύ άλλων και από τη Νέα Ζηλανδία. Οι εξαγωγές  προς τη Λιβύη και το Βιετνάμ αυξήθηκαν ελαφρά, ιδιαίτερα των ζώντων ζώων.

 Όσον αφορά τις προβλέψεις, αναμένεται να συνεχιστεί η μείωση του αριθμού των ζώων  στην Ισπανία καθώς και μείωση της κατανάλωσης.

Πρόβλεψη μέσης τιμής  βαριών αρνιών στην ΕΕ[2] € / 100 kg σφάγιο

   Πηγή: Γενική Διεύθυνση Γεωργίας της Ευρωπαϊκής ΕπιτροπήςI

Πρόβλεψη μέσης τιμής ελαφρών  αρνιών στην ΕΕ, € / 100 kg σφάγιο

Πηγή:DG AGRI

Βόειο κρέας

Η συνολική ζωική παραγωγή της ΕΕ μειώθηκε κατά 1,4% το 2012  σε σύγκριση με το 2011. Ο συνολικός αριθμός αγελάδων μειώθηκε κατά 1,3% και η παραγωγή βόειου  κρέατος  κατά 4,7%, επηρεάζοντας όλες τις κατηγορίες των ζώων

Υπήρξε μια μικρή πτωτική τάση στις τιμές, αλλά σε γενικές γραμμές ήταν υψηλότερες από ό, τι το προηγούμενο έτος και σταθερές.

Οι τιμές των σφαγίων νεαρών ταύρων και  δαμαλίδων ήταν περίπου 10% υψηλότερες σε σύγκριση με το 2011.  Οι τιμές για τα σφάγια των  αγελάδων,  οι οποίες ήταν περίπου 15% υψηλότερες σε σύγκριση με το 2011,  μειώθηκαν   από 326,17 € / 100 kg τον Ιούλιο σε 304,76 € / 100 kg τον Οκτώβριο του 2012.

Στις αρχές του 2012, υπήρχαν καλά  περιθώρια κέρδους  για τους παραγωγούς, αλλά αυτά μειώθηκαν κατά τους επόμενους μήνες λόγω των αυξημένων δαπανών εκτροφής και των πρόσθετων  αυξήσεων στις τιμές των ζωοτροφών, τον Ιούνιο. Η πτωτική αυτή τάση ενδέχεται  να συνεχιστεί.

Υπάρχει ένα θετικό εμπορικό ισοζύγιο στον τομέα. Η ΕΕ εξήγαγε 392.000 τόνους και εισήγαγε 228.000 τόνους από τον Ιανουάριο έως Σεπτέμβριο του 2012. Οι εξαγωγές της ΕΕ προς την Τουρκία και τη Ρωσία συνεχίστηκαν, αλλά σε  μικρότερο βαθμό από ό,τι το 2011.  Η Ουρουγουάη έχει γίνει ένας σημαντικός παίκτης στην παγκόσμια αγορά αφότου η Βραζιλία και η Αργεντινή μείωσαν ελαφρώς τις εξαγωγές τους λόγω της μειωμένης παραγωγής.

Μέση  τιμή  νεαρών ταύρων, € / 100 kg βάρους σφαγίου

Πηγή: Agriview

Γάλα και γαλακτοκομικά προϊόντα

Η  μέση  τιμή  νωπού αγελαδινού γάλακτος  το 2011 στην  ΕΕ  ήταν 34 € / 100 kg.  Στις αρχές του 2012, η μέση τιμή  μειώθηκε από 34,4 € / 100 kg τον Ιανουάριο σε 30,9 € / 100 kg τον Ιούνιο. Οι τιμές άρχισαν να βελτιώνονται  ελαφρά  κατά το τρίτο τρίμηνο του 2012. Τα περιθώρια  κέρδους για τους παραγωγούς μειώθηκαν κατά 17% λόγω της μείωσης κατά 8% στις τιμές παραγωγού.

Οι  τιμές αντίστοιχα στα γαλακτοκομικά προϊόντα  έχουν υποστεί παρόμοια μείωση.  Το Μάιο του 2012, η τιμή του βουτύρου ήταν 257 € / 100 kg (τιμή παρέμβασης: 221,75 € / 100 kg) και στο αποκορυφωμένο (αποβουτυρωμένο) γάλα σε σκόνη η τιμή ήταν 200 € / 100 kg (τιμή παρέμβασης: 169,80 € / 100 kg), αλλά  άρχισαν να ανακάμπτουν τον Αύγουστο.

Την περίοδο Ιανουάριο - Σεπτέμβριο 2012, η  συγκέντρωση αγελαδινού γάλακτος αυξήθηκε  κατά περίπου 1,2% σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του 2011, ωστόσο  κάποια μείωση παρατηρήθηκε στην Ιρλανδία, το Ηνωμένο Βασίλειο, το Βέλγιο, την Ιταλία και τη Βουλγαρία. Η παραγωγή βουτύρου,  τυριού  και αποκορυφωμένου γάλακτος σε σκόνη αυξήθηκε κατά 3%, 6,1%, 1,9% αντίστοιχα κατά την ίδια περίοδο. Μόνο η παραγωγή πλήρους γάλακτος σε σκόνη  μειώθηκε το 2011 καθώς επίσης και το 2012.

Η παραγωγή γάλακτος στις  ΗΠΑ αυξήθηκε κατά 2,8%, στη Νέα Ζηλανδία κατά 11,4% (μέχρι τον Ιούλιο) και στην Αυστραλία κατά 4,7%.

Έξι κράτη μέλη υπερέβησαν τις ποσοστώσεις γάλακτος για  την περίοδο 2011/2012 και συγκεκριμένα  η Αυστρία, η Ιρλανδία, οι Κάτω Χώρες , η Γερμανία, η Κύπρος και το Λουξεμβούργο. Οι Κάτω Χώρες υπερέβησαν τόσο την ποσόστωση για τις παραδόσεις  όσο και  την ποσόστωση για απευθείας πωλήσεις. Οι συνολικές παραδόσεις της ΕΕ παρέμειναν αρκετά κάτω από τη συνολική ποσόστωση (-4,7%).

Οι εξαγωγές τυριών  προς τρίτες χώρες αυξήθηκαν κατά περίπου 14% ενώ του αποκορυφωμένου γάλακτος σε σκόνη και του βουτύρου κατά περίπου 10%. Υπάρχουν καλές ευκαιρίες για το αποκορυφωμένο γάλα σε σκόνη  στις κινεζικές αγορές και σε αυτές της Βόρειας Αφρικής.

Η παγκόσμια ζήτηση φαίνεται θετική και οι μεσοπρόθεσμες προοπτικές ευνοϊκές[3]. Στις αναπτυσσόμενες χώρες, εκτιμάται ότι η κατανάλωση γαλακτοκομικών προϊόντων θα αυξηθεί κατά 30% έως το 2021. Η Κίνα και η   Ινδία, ειδικότερα, αναμένεται να αυξήσουν την παραγωγική τους ικανότητα.

Μέση  τιμή για το αποκορυφωμένο γάλα σε σκόνη (ΑΓΣ) € / 100 kg

Πηγή: Agriview

Μέση τιμή για το βούτυρο, € / 100 kg

Πηγή: Agriview

---

[1] Σύμφωνα με σχετικά κείμενα τωνCopa – Cogeca

[2] Δεν συμπεριλαμβάνεται η  Ρουμανία

[3] ΟECD-FAO Agricultural Outlook 2012-2021